Waar wil je overlijden?
Grote lijnen
- Je kan ervoor kiezen thuis of in een hospice te overlijden.
- Verblijf je voor je laatste fase al in een verpleeghuis? Dan kan je hier overlijden.
- Op elk gekozen plek zal je medisch specialistische zorg ontvangen.
- Ook kunnen speciale vrijwilligers worden ingeschakeld voor in de laatste dagen. Deze ondersteunen jou door ‘’er te zijn’’.
- Bespreek je wensen omtrent je laatste fase met je omgeving.
- Schrijf de wensen eventueel op. Dit kan eventueel in een wilsverklaring of levenstestament.
Bespreek je wensen met je omgeving
Misschien ben je in je laatste dagen niet meer volledig bij zinnen. Het zou zo kunnen zijn dat je niet meer kan aangeven op welke plek jij het liefst wil overlijden. Jouw dierbaren bepalen dan wat gebeurt.
Door je wensen over je laatste fase uit te spreken naar je omgeving, of deze zelfs vast te leggen op papier maak je de keuze zelf. Vind je het juist fijn als je omgeving besluit waar je overlijdt? Vertel dat dan ook of leg het vast. Je dierbaren hebben dan meer vrede met hun eigen keuze.
Ik wil thuis overlijden
Veel mensen overlijden het liefst thuis. Op deze plek voel je je het meest op je gemak. Als je thuis overlijdt, zal je in je laatste dagen ook thuis de juiste professionele zorg moeten ontvangen. Deze zorg wordt de palliatieve terminale zorg genoemd. Hier heb je recht op zodra je arts verklaart dat jij nog minder dan drie maanden te leven hebt.
Thuis moet genoeg ruimte zijn voor de zorgverleners die je tijdens de stervensfase ondersteunen. Verder moet ook ruimte worden vrijgemaakt voor hulpmiddelen, zoals een verstelbaar bed. Deze hulpmiddelen kun je regelen via de arts. Vaak is alleen in de woonkamer genoeg ruimte. Dit betekent dat de overige bewoners van het huis tijdelijk geen woonkamer hebben. Bedenk en bespreek of dit mogelijk is.
Naast de medische hulpmiddelen en zorgverleners, zijn waarschijnlijk ook je mantelzorger(s) en dierbaren veel aanwezig in je laatste fase. Het kan voorkomen dat het hen op gegeven moment even te veel wordt. Om dit te voorkomen kan een Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg-vrijwilliger worden ingeschakeld. Deze VPTZ-vrijwilliger ondersteunt jou, maar ook je dierbaren in je laatste levensfase door ‘’er te zijn’’. Op deze kaart zie je welke VPTZ organisaties er in je buurt zijn.
De kosten die hieraan verbonden zijn verschillen per geval. Bespreek dit met je huisarts en lees de polis van je zorgverzekering goed door.
Hospice of bijna-thuis-huis
Je kan ook in een hospice of bijna-thuis-huis overlijden. Hier ga je dan heen in de laatste dagen van je leven. Het is hier huiselijk ingericht en erg kleinschalig. Je hebt altijd een eigen kamer en kleine huisdieren zijn meestal toegestaan. Er zijn geen vaste momenten voor opstaan, wassen of eten. Deze momenten zijn afhankelijk van je eigen wensen. Je dierbaren kunnen gedurende de hele dag op bezoek komen. Ook bestaan meestal geen vaste bezoekuren. Dit betekent dat je naasten gedurende de hele dag op bezoek kunnen komen. Jouw naasten kunnen ook blijven logeren. Hier is vaak mogelijkheid toe.
In een hospice zijn bijna altijd medisch specialisten aanwezig. In een bijna-thuis-huis zijn vrijwilligers aanwezig voor de dagelijkse verzorging. Elke dag komt een verpleegkundige langs en de huisarts is er ook regelmatig. Ook op deze plekken kan je een VPTZ-vrijwilliger inschakelen.
Het verblijf in een hospice wordt altijd vergoed. Het verblijf wordt vergoed vanuit je zorgverzekering of vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz). Soms moet je een eigen bijdrage betalen. Kijk hier voor hospices bij jou in de buurt. Het verblijf in een bijna-thuis-huis wordt niet vergoed.
Verpleeghuis
Indien je voor je stervensfase al in een verpleeghuis verblijft, is het mogelijk hier te overlijden. Je verblijft in een verpleeghuis wanneer je voortdurend specialistische hulp nodig hebt en thuis onvoldoende verzorgd kan worden. De zorg in verpleeghuizen wordt verleend door deskundigen, vrijwilligers en artsen. In een verpleeghuis is vaak ruimte voor dierbaren om te blijven logeren in de stervensfase.
De kosten die aan het verblijf in een verpleeghuis zijn verbonden, worden soms vergoed. Dit verschilt per verzekering en zorgverzekeraar. Controleer je polis.
Hoe leg ik mijn wensen vast?
Het is handig om te bespreken met naasten op welke plek jij wil overlijden, zo kennen zij alvast je wensen. Ook kan je jouw wensen formeel vastleggen. Dit kan op verschillende manieren:
- Leg je wensen vast in een wilsverklaring. Een wilsverklaring stel je gemakkelijk en kosteloos zelf op. Lees in ons artikel meer over de wilsverklaring.
- Leg je wensen vast in een levenstestament. Dit is een testament dat geldt tijdens je leven. Je stelt het op bij de notaris. Voor een eenvoudig levenstestament betaal je rond de €300.
- Schrijf je wensen op en bewaar deze notitie op een plek waar je weet dat je nabestaanden zullen kijken als het zover is.
Gerelateerde artikelen
- Lees in dit artikel meer over de zorg tijdens je laatste levensfase.
- Heb je jouw donorkeuze al ingevuld in het nationale Donorregister? Lees hier wat deze keuze inhoudt, hoe je de keuze maakt en hoe je de keuze eventueel kan wijzigen.
ⓘ Heb je naar aanleiding van dit artikel nog vragen, opmerkingen of verbeteringen? Laat het ons graag weten via deze pagina.
Relevante links
We hebben nog geen relevante links, maar voegen deze toe zodra we ze tegenkomen!